1.     Na czym polega ewakuacja?

Ewakuacja jest jednym ze sposobów zbiorowej ochrony ludności.

Ewakuacja to natychmiastowa konieczność zorganizowanego przemieszczenia ludności (czasami również z ich dobytkiem) oraz zwierząt z terenów zagrożonych (np. wojną lub klęską żywiołową), w których wystąpiło bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia na obszar bezpieczny. W tej sytuacji władze lokalne (organizatorzy ewakuacji) poprzez środki masowego przekazu lub pojazdy straży pożarnej i policji powiadomią ludność o sposobach jej przeprowadzenia.

Ewakuacją może być zarówno działanie przeprowadzane na relatywnie niewielką skalę (np. wyprowadzenie ludzi z pojedynczego budynku), jak również akcja, stanowiąca duże i złożone przedsięwzięcie logistyczne (np. podczas powodzi lub działań wojennych)

2.     Rodzaje ewakuacji.

Z uwagi na uwarunkowania związane z rodzajem i skalą zagrożenia możemy wyróżnić ewakuację I, II i III stopnia.

Ewakuacja I stopnia (Nagła)

polega na niezwłocznym przemieszczeniu ludności, zwierząt, mienia z obszarów/miejsc, w których wystąpiło nagłe, nieprzewidziane bezpośrednie zagrożenie poza strefę zagrożenia. Realizuje się ją natychmiast po zaistnieniu zagrożenia dla życia, zdrowia, i mienia. Organizuje się ją na polecenie wójta.

Ewakuację może także zarządzić osoba kierująca akcją ratunkową na terenie objętym tą akcją. Kierujący akcją ratowniczą zobowiązany jest każdorazowo powiadomić właściwy organ administracji samorządowej o podjętej takiej decyzji podając w szczególności:

1. rejon, teren, obiekty lub zespół budynków dla którego zarządził ewakuację,
2. rodzaj zagrożenia, który był czynnikiem determinującym ogłoszenie ewakuacji,
3. liczbę ewakuowanych,
4. miejsce do którego dokonano ewakuacji.

Ewakuacja II stopnia (Planowa)

polega na uprzednio przygotowanym, planowym przemieszczeniu ludności, zwierząt, mienia z rejonów oraz obiektów w których występuje potencjalne zagrożenie dla ludności, zwierząt lub mienia w przypadku ich uszkodzenia lub awarii do rejonów i miejsc bezpiecznych. Realizuje się ją w sytuacji wystąpienia symptomów takiego zagrożenia.

Ewakuacja III stopnia (zagrożenie bezpieczeństwa państwa) - polega na uprzednio przygotowanym przemieszczeniu ludności, zwierząt, mienia, podczas podwyższania stanu gotowości obronnej państwa. Prowadzona jest w czasie zagrożenia bezpieczeństwa państwa i wojny.

3.     Na czym polega samoewakuacja?

Samoewakuacja - polega na przemieszczeniu się ludności z rejonów, w których może wystąpić lub wystąpiło bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia poza strefę zagrożenia. Prowadzona jest przede wszystkim w oparciu o własne możliwości (transportowe, zakwaterowania itd.).

4.     Ewakuacja z budynku lub obiektu budowlanego (podstawa prawna).

(Ustawa o ochronie przeciwpożarowej z 24 sierpnia 1991 r.)

Właściciel budynku, innego obiektu budowlanego lub terenu (…) obowiązany jest w szczególności:

1. zapewnić osobom przebywającym w budynku, obiekcie lub na terenie bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji,
2. ustalić sposoby postępowania na wypadek pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia.

Ewakuacja jest działaniem, które często da się przewidzieć i odpowiednio do niego przygotować np. poprzez:

1. Przystosowanie odpowiednich dróg ewakuacyjnych (szerokość, oznakowanie, oświetlenie)?,
2. Opracowanie instrukcji ewakuacji,
3. Próbne alarmy i ćwiczenia,
4. Odpowiednio przygotowane służby ratownicze.

5.     Sposoby zapobiegania panice.

1. Wskazówki dla osób zagrożonych:

1. stosować się do poleceń służb ratowniczych, bądź osoby odpowiedzialnej za koordynację działań,
2. w razie ewakuacji zabrać ze sobą tylko niezbędne rzeczy (dokumenty, pieniądze, leki, itp.),
3. powiadomić o występującym zagrożeniu najbliższe otoczenie (rodzinę, sąsiadów),
4. zachować spokój.

2. Wskazówki dla organizatora ewakuacji:

1. nawiązywać kontakt z osobami poszkodowanymi,
2. na bieżąco przekazywanie poszkodowanym aktualnych informacji na bieżąco,
3. współpraca z mediami, w celu przekazywania bieżących informacji, komunikatów, w zakresie prowadzonych działań.

6.     Podmioty uprawnione do ogłaszania ewakuacji oraz kierowania działaniami w celu zapobiegania skutkom zagrożenia dla życia i zdrowia ludności:

1. osoba kierująca akcją ratunkową,
2. wójt, burmistrz, jeżeli zagrożenie dotyczy danej gminy,
3. starosta, jeżeli zagrożenie dotyczy więcej niż jednej gminy,
4. wojewoda, jeżeli zagrożenie dotyczy więcej niż jednego powiatu,
5. minister właściwy do spraw wewnętrznych jeżeli zagrożenie dotyczy więcej niż jednego województwa.

7.     Zadania podmiotów właściwych w sprawie ewakuacji.

1. zapewnienie warunków do przekazania informacji o zagrożeniu ludności,
2. ogłoszenie ewakuacji,
3. wskazanie miejsc, kierunku samoewakuacji, bezpiecznego rejonu ewakuacji,
4. poinformowanie osób zagrożonych o sposobie zachowania oraz przygotowania się do ewakuacji,
5. powołanie gminnego/powiatowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego,
6. zapewnienie środków transportu dla ewakuowanych osób które tego wymagają,
7. kierowanie przebiegiem ewakuacji,
8. udzielenie niezbędnej pomocy służbom zaangażowanym w proces ewakuacji,
9. przygotowanie tymczasowych miejsc zakwaterowania,
10. zapewnienie wyżywienia.

8.     Sposoby przekazania informacji o zarządzonej ewakuacji.

1. powiadomienie przez właściciela, zarządcę lub administratora budynku,
2. urządzenia nagłaśniające będące w dyspozycji Ochotniczej Straży Pożarnej, Państwowej Straży Pożarnej, Policji,
3. systemy powiadamiania z wykorzystaniem telefonii komórkowej SMS,
4. lokalne systemy alarmowania,
5. komunikaty i ostrzeżenia podawane przez media lokalne.

9.     Przygotowanie osób zagrożonych do ewakuacji

1.      zabrać ze sobą:

a.       niezbędne dokumenty,

2. apteczkę w tym leki przyjmowane na stałe,
3. żywność na trzy dni,
4. rzeczy osobiste spakowane w bagaż nieprzekraczający 20 kg w tym między innymi ciepłą odzież środki higieny, ręcznik, latarka, radio na baterię.

2. zabezpieczyć mieszkanie lub dom poprzez wyłączenie gazu, prądu, wody, wygaszenie pieca, dokładnego zamknięcia drzwi i okien,
3. w razie zagrożenia powodziowego przenieść miejsca sypialne oraz wartościowe rzeczy na wyższe kondygnacje,
4. opuścić zagrożony rejon.

10.  Kryteria wyznaczania osób, które wymagają pomocy podczas ewakuacji

1. Ewakuacji podlegają wszyscy, którzy znajdują się w rejonie zagrożenia,

2.      W pierwszej kolejności należy skierować siły i środki (jednostki ratownicze oraz środki transportu) do ewakuacji:

a.       osób przebywających w zakładach opiekuńczych,

2. dzieci oraz opiekunów przebywających w domach dziecka,
3. personelu oraz osób przebywających w szpitalach,
4. podopiecznych opieki społecznej.

11.  Miejsca tymczasowego zakwaterowania

1. sale sportowe,
2. pozostałe placówki oświatowe,
3. Gminny Ośrodek Kultury w Perzowie,
4. lokale będące w zarządzie Gminy Perzów.

12.  Transport

W zależności od ilości ewakuowanej ludności transport zapewnią:

1. jednostki ochotniczych straży pożarnych,
2. firmy transportowe z terenu gminy wg potrzeb i możliwości.

13.  Wyżywienie

Wyżywieniem dla osób ewakuowanych z miejsc zagrożonych zajmie się gmina poprzez na przykład: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej lub Koła Gospodyń Wiejskich w oparciu o istniejące stołówki przy szkołach oraz świetlicach oraz punkty gastronomiczne.

14.  Ewakuacja zwierząt

Organem właściwym w sprawie transportu zwierząt jest Inspekcja Weterynaryjna a na poziomie powiatu Powiatowy Lekarz Weterynarii. Transport zwierząt odbywa się zgodnie z Rozporządzeniem Rady (WE) Nr 1/2005 z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu i związanych z tym działań oraz zmieniające dyrektywy 64/432/EWG i 93/119/WE oraz rozporządzenie (WE) nr 1255/97 (Dz.U.UE.L.2005.3.1).